Van jou hield ik teveel

Een tijdje geleden schreef ik een blog over Copyright. Leuk als mijn teksten gebruikt worden, maar laat even weten waar ze vandaan komen, zo meldde ik toen. De hint is opgepakt, zag ik. De pagina linkt nu keurig door.

Ik kwam er achter, omdat ik opnieuw een blog over een boek van Max de Lange wilde gaan schrijven. Ze besloot zich in de jaren zestig toe te gaan leggen op verhalen voor volwassenen, die het etiket streekroman opgeplakt kregen. Ik heb er een aantal van tweedehands gekocht. En nadat ik ze had gelezen, ook weer weg gegooid. Moeilijk leesbaar. Ze bleven niet 'hangen', zoals ik dat normaal altijd heb met een verhaal.

Blijkbaar had ik toch nog niet alles van haar weten te vinden. Het boek wat ik vorige week in een kringloopwinkel vond, kende ik nog niet. En het is beslist wel blijven hangen. Het gaat over Barbara, een vrouw van middelbare leeftijd, moeder van drie zonen, getrouwd met een Friese advocaat, die tevens een grote boerderij bezit. Ze krijgt een uitnodiging voor een receptie van haar oude werkgever, waar ze voor haar trouwen werkte. Die uitnodiging laat haar met een plof ruim dertig jaar terug in te tijd gaan.

Naar Lode IJssels, de zoon van de onderwijzer. Vrolijke flierefluiter, die geen enkele school heeft afgemaakt en ook te lui is, een boekhouddiploma te halen. Hij is haar verloofde, maar iemand die zo weinig in zijn mars heeft, is haar eigenlijk niet waard. Op advies van haar ouders zet ze een punt achter de relatie. Hij reageert met een nieuwe vriendin. Het wordt oorlog, ze raakt betrokken bij het verzet en trouwt vervolgens net na de oorlog met deze verzetsstrijder. Maar Lode keert nog regelmatig terug in haar dromen.

Ze wil hem niet meer terug, toch denkt ze elke keer opnieuw aan toen. En schaamt zich dan daarvoor. Pas als ze gehoor geeft aan de receptie, terug gaat naar daar waar ze destijds woonde en zelfs Lode op die receptie treft, weet ze dat ze het verwerkt heeft. Het is allemaal lang geleden, niets is meer zoals het was, en ze is toch veel gelukkiger af met Age. Dat wist ze eigenlijk altijd al wel.

Het is voor een groot gedeelte het verhaal van juffrouw Huisman, omgewerkt tot een nieuw boek. De zus van de werkgever van Els Berkhout. Alleen trouwde juffrouw Huisman niet en speelde dat verhaal voor de oorlog. Hoe een fragment de inspiratie vormde voor een eigen verhaal, in een andere tijd. Soms met andere namen, maar niet altijd. Zo werkt de fantasie van een schrijver. Dat is wat nog het meest bleef hangen aan dit verhaal. Max de Lange moet het op de achtergrond nog in haar hoofd hebben gehad en besloten, het opnieuw, maar nu gedetailleerder, op te schrijven en aan te bieden.

Dit boek bewaar ik dus wel. Omdat het verhaal van juffrouw Huisman al mooi was, toen ik het voor de eerste keer las. En omdat het weer een beetje meer inzicht geeft in de werkwijze van een auteur. Daar kan ik, als would be writer niet genoeg over te weten komen.