De rozen van Hofwijck

De oorlog is voorbij en heeft in het land diepe sporen achter gelaten. Op Hofwijck begint het leven weer langzaamaan zijn normale gang terug te krijgen. Vader Van Heijningen repareert weer klokken en horloges en zijn dochter Annemarie helpt hem daarbij. Het gezin heeft een pleegkind opgenomen, van wie de ouders in de oorlog zijn omgekomen. En Doede, de tweelingbroer van Tjeerd, loopt er ook nog steeds rond. Waarom, dat wordt eigenlijk niet duidelijk.

Zijn ouders wonen ver weg in Friesland, maar daar keert hij niet terug. Daar is hij te rusteloos voor. Rust schijnt hij echter wel te vinden in het niet bestaande Brabantse Hofwijck, waar hij probeert zijn concentratiekamp verleden een plaats te geven. Nu zouden we het een trauma noemen, waar hij zeker deskundig aan geholpen zou zijn. En als het meer christelijk zou zijn van strekking, zoals de boeken van Max de Lange-Praamsma, zou Doede er in die tijd nog wel biddend doorheen gekomen zijn. Maar zo ver is Sanne van Havelte ook niet gegaan, in dit verhaal.

Het wordt  geen bidden, geen hulp zoeken. Er wordt zelfs geen goede gesprekspartner gevonden, in het verhaal. Het is enkel de beschrijving van een innerlijke strijd. Individueel. Pagina na pagina en hoofdstuk na hoofdstuk. Het verhaal van Doede, die in de oorlog voor Tjeerd werd aangezien en daarom gevangen is genomen. Zelfs dat durft hij zijn broer niet te vertellen. En Annemarie? Ze is niet meer dat kleine bruidsmeisje van toen. Hij zou haar wel als zijn vrouw willen, maar vader Van Heijningen vindt haar nog te jong. Ze moet eens wat meer om zich heen gaan kijken. Een opleiding volgen voor klokkenmaker in Zwitserland zit er financieel niet in, maar naar Amsterdam voor verdere scholing kan ze wel. Dat moet ze zelfs.

Ondertussen vestigt Doede zich in een oude directiekeet op Hofwijck. Met een oude dienstbode en een paar huisdieren, en slechts zo af en toe gezelschap van de familie Van Heijningen. Nog altijd gaat hij niet terug naar zijn familie in Friesland. Dat gebeurt pas, als Annemarie vol heimwee, al naar een paar maanden terugkeert uit Amsterdam en weet, dat ze van Doede houdt. Pas dan lijkt hij de oorlog en zijn trauma ook een beetje vergeten. Pas dan maken we als lezers opnieuw kennis met de familie Huizinga. Pas dan wordt het weer een beetje luchtiger om te lezen ook.

De rozen van Hofwijck is een zwaarmoedig verhaal. Ik heb het met een akelig gevoel opzij gelegd, toen ik het eenmaal uit had. In alle verhalen in deze serie zit wel een strijd, die moet worden uitgevochten. Maar dat is meestal niet meer dan een vervelende karaktertrek, die moet worden overwonnen. Een oorlogstrauma is iets heel anders. Misschien heeft Sanne van Havelte het zelf van nabij meegemaakt, dat ze het in dit verhaal heeft gestopt. En ja, het loopt goed af. Maar ik had het toch iets minder zwaar aangezet, als ik de schrijfster was geweest. Iets meer passend in de rest van de serie. Die is ook niet luchtig, maar wel makkelijker te lezen, dan dit.

Meer over de boeken van Sanne van Havelte is te lezen op de website van het boekenmuseum.