28 februari 2015

Terug van weg geweest

Het is het vierde deel in de serie en het vervolg op 'Cupido slaat toe!'. Dat derde deel heb ik niet in mijn bezit. Nog niet. Ik kom het nog wel eens op Marktplaats -achtige websites tegen, maar steeds voor veel meer geld dan ik er voor over heb. Wie weet kan ik het nog eens ergens goedkoop op de kop tikken. Ondertussen bespreek ik alvast Terug van weg geweest. Want dit deel kan 'ook zelfstandig gelezen worden', zoals dat vroeger door de uitgever altijd werd omschreven.

Het gaat over Daisy Mastwijk, die al eens eerder in het Jeugdhotel logeerde.  Toen vond ze zichzelf dik en onaantrekkelijk. In stilte werd ze smoorverliefd op Gregor Hansen,  een medewerker die wel heel veel oog hadden voor alles wat vrouw heette. Inmiddels is Daisy een dieet en een permanent in haar haar haar verder en blaakt ze van het zelfvertrouwen.  En kan ze Gregor niet vergeten. Tijd om terug te keren naar De Witte Hengst dus. Dit keer samen met haar nichtje Brigitte. Er is wat aarzeling, er zijn misverstanden, een onuitstaanbaar jaloers wicht dat Gregor in wil palmen en er is vriendschap. En natuurlijk is er ook liefde. Dat is het eigenlijk wel

In een recensie werd er gehakt van gemaakt. Verliefdheid en paarden, wat heb je nu nog meer nodig in het leven, zo staat er. Er wordt melding gemaakt over dromen in een onwerkelijke sfeer, over vrouwen die werken en soms zelfs al getrouwd zijn. Als er al problemen zijn, dan zijn die onecht en oppervlakkig. En over de illustraties, die al net zo nietszeggend zouden zijn.

Dat laatste is niet waar. Herry Behrens maakte ook hier een mooie omslag en mooie zwart wit tekeningen voor. Wat het verhaal betreft klopt de recensie wel. Maar dat heeft misschien nog wel het meest met de keuze van de uitgever te maken. De Selektserie - met k, we zitten nog in de jaren tachtig en toen mocht dat zo - mag dan wel de serie die er uit springt genoemd worden, het is ook een serie voor meisjes op de basisschool. En die willen al wel over paarden lezen, maar gaan nog niet verder in hun dan verliefd worden. Dit deeltje had in de Jeugdserie beter gepast. Maar dan nog is het een dertien in een dozijn verhaal.

Wie het zelf eens lezen wil, dat kan. Het is namelijk in zijn geheel  te lezen. Doe het eens. En oordeel zelf over de tekeningen en het verhaal. Over de lopende band die Helen Taselaar heet. Want dat was eigenlijk waar ik het eerst aan dacht. Alsof ik het allemaal al honderd keer eerder had gelezen.


22 februari 2015

Mieke waagt zich op glad ijs

Het 11e 'MIEKE'-boek, voor meisjes tot plm. 16 jaar, heeft een dubbelzinnige titel. Want het wordt letterlijk winter en Mieke gaat schaatsen. Maar ook figuurlijk, want met het schaatsen leert ze Hans van Wijk kennen, een echte flierefluiter, waardoor Mieke op het verkeerde pad terecht dreigt te komen. Ze begeeft zich 'op glad ijs'. Dreigt zich er op te begeven. Want het gebeurt wel, maar natuurlijk niet voor lang. Mieke mag dan wel een slecht kerstrapport mee naar huis nemen, maar daar blijft het ook bij. Dan ziet ze al meteen in, dat ze werken moet, wil ze niet blijven zitten.

Dat schaatsen is overigens maar een heel klein gedeelte van het verhaal. Er gebeurt ook nu weer van alles, maar nergens wordt echt diep op in gegaan. Precies zoals in andere delen. Ja, er wordt geroeid op de Linge, er zijn wat schoolavontuurtjes. Er is dansles, er is een lerares Grieks, die verliefd wordt op de leraar geschiedenis en een nieuwe leraar wiskunde, die geen orde kan houden. En er is dus ijspret. Er is zelfs een ongeluk van vader, moeder en Mieke, met de auto. Moeder De Rooy is behoorlijk ernstig gewond en Mieke toont zich flink en groot, wanneer ze juffie vraagt om de honneurs waar te nemen, zo lang moeder in het ziekenhuis ligt.

Er gebeurt dus heel wat, maar alles wordt in niet meer dan één hoofdstuk beschreven en ook direct weer opgelost. Alsof Mieke wel problemen mag hebben, maar niet al te erg. Het moet wel te overzien zijn, allemaal, voor de lezeressen. Iets mag niet te lang duren, of niet al te veel tijd in beslag nemen. En uiteraard komt ook alles direct weer goed. Er is meteen berouw en prompt ook vergeving. 

Ook hier eindigt het verhaal met een een naschrift, dat al een beetje verraadt, waar het volgende deel over zal gaan. Mieke zal zich nu niet meer zo gauw laten afleiden, zo staat er te lezen, want ze wordt in april al vijftien. En dan kun je op school tenslotte niet meer zoveel gekke streken uithalen. In mijn herinnering was vijftien nou juist de leeftijd waarop je dat soort dingen deed. Maar ja. Het verschil tussen Marieke en Mieke is wel meer dan twee letters. Op zijn minst een jaar of dertig, veertig, in de tijd. Het naschrift heeft het nu al over het rustig volwassen laten worden van Mieke. En dan is ze dus nog geen vijftien.

Typisch is ook, dat er boven de lijst van Mieke-boeken, op de keerzijde van de titelpagina geschreven staat, dat het geschikt is Voor meisjes tot plm. 18 jaar. Dat is dus twee jaar meer. Eigenlijk vind ik 16 jaar al wel wat optimistisch. Zeker, wanneer je met je vijftiende geacht wordt volwassen te zijn. We gaan op het omslag ook nog terug naar deel tien, waarin Mieke zich opgeworpen heeft als dierenbeschermster.Het omslag bevat van dat tiende deel en samenvatting, dus helemaal een verrassing wordt dat deel niet, mocht je het nog niet eerder gelezen hebben.

Maar slim was het natuurlijk wel van de uitgever, om behalve een naschrift over wat volgt ook nog een terugblik naar een vorig deel te beschrijven. Op die manier werden de meisjes tot plm 16 of 18 jaar aangezet, de hele serie bij elkaar te sparen. Of ze in elk geval bij de bibliotheek dan wel leeszaal te gaan lenen.

12 februari 2015

W.P. voor de vrouw : eerste deel A-G

Nee, dit is geen handleiding voor dat DOS programma uit de vorige eeuw, bestemd voor dames. In een groot gedeelte van de vorige eeuw betekende W.P. namelijk geen WordPerfect, maar Winkler Prins. De gezaghebbende encylopedie, in mijn versie zelfs nog geschreven als encyclopaedie. Editie 1954. Februari 1954, het 10e-30e duizendtal, om precies te zijn. 

Er zit geen omslag meer bij, maar ook zonder is het een prachtige uitgave, die kostbaar moet zijn geweest, zestig jaar geleden. Ingebonden in wit leer, met een vrouwenhoofd van opzij er in. Fraai bewerkte eerste pagina's. Het boek heeft niet alleen een Technische, maar ook een Aestetische verzorging gehad. Het is een tweedelige encyclopedie, maar zo omvangrijk, dat ik het ook maar in twee verschillende blogs opschrijf.

Meteen als je het eerste deel openslaat, valt de 'voering' op. Tekeningen van stoelen, in zwart wit. Tegen een achtergrond van roze vierkanten met bloemmotief. Na een overzicht van medewerkers een foto van Prinses Juliana in 1948, met daarboven het opschrift: Koninklijk woord. Vervolgens een Compendium. Een uitgebreide inhoudsopgave van 199 pagina's vol algemene ontwikkeling, waarin een vrouw belang stelde. Zo dacht de redactie het althans. Keurig gerubriceerd. Het is niet zo maar een lijst. Nee. Het is een hoofdrubriek met daar onder steeds een aantal subrubrieken. Zo bestaat Kleding uit Het costuum, Veren, Het dier om de mens (bont), Garderobe en Sieraden. Costuum met een C. Veren werden blijkbaar nog gewoon gedragen en bont was al net zo normaal.

Tussen de formele onderwerpen door zijn een aantal pagina's gereserveerd voor een Intermezzo. Bedoeld als ontspanning tussen het lezen van de zware kost door. Mannen over vrouwen, bijvoorbeeld, dat een lijst met citaten bevat. En Welke naam geven wij? Een overzicht met alle voorkomende doopnamen met hun afgeleiden. Een lijst van slechts vier pagina's. Tegenwoordig zijn naamboekjes ook zonder toelichting vaak al zo dik als een pocketeditie van een woordenboek. Maar destijds was de keus nog niet zo groot.

Pas op pagina 200 begint het alfabet. Elke letter heeft opnieuw al iets bijzonders. De A is een voorbeeld van een Merk- en borduurlap van wit linnen. De F een initiaal uit de drukkerij van Reyner Wolfe, Londen 1542. Het alfabet eindigt met Gijzelaar. Dan volgt nog een lijst van platen, nader onderverdeeld in Platen en Anatomische Platen. Een mooie omschrijving van foto's op glanspapier. Vervolgens is er nog een Overzicht met Getekende afbeeldingen welke de gehele pagina beslaan en ten slotte weer de voering van stoelen tegen een achtergrond van roze ruitjes met bloempatroon.

Zelfs door er nuchter een blog over te schrijven verval ik al in de toon die ze in meisjesboeken zoveel gebruikten in die tijd. Maar zo voelt het ook echt, als je er doorheen bladert. En zestig jaar geleden, het is toch geen eeuwigheid. Al lijkt het wel zo. Een fantastisch tijdsbeeld, die W.P., die blijkbaar niet eens meer volledige naam Winkler Prins nodig had, om in een oogopslag herkend te worden.
Wordt vervolgd. Voor de letters H tot en met Z. En alles wat er tussen staat.