Een krant van toen

Kronieken zijn leuk om door te bladeren. Ze beschrijven het verleden op een prettige manier. Makkelijk te lezen, niet zo zwaar als een echt geschiedenisboek. Maar dat wat er in staat is meestal erg algemeen. Wat er gebeurde op de dag dat ik geboren werd, weet ik intussen. De algemene feiten kun je overal wel vinden. Een windhoos op Ameland, een legendarische partij schaak. En omdat ik op een vrijdag geboren ben, de dag dat de Top 40 werd uitgezonden, weet ik ook, wat er op 1 stond, die dag.

Afgelopen week was ik in het Gelders archief. Die heeft onder meer een grote krantencollectie. Gigantische ingebonden exemplaren. Want o ja, de krant had lang het formaat van een halve tafel. Ik was het al weer vergeten. Na het achterlaten van je gegevens kun je in de studiezaal zo'n krantenboek opvragen. Dat deed ik dus. De krant van mijn geboortedag. Ook daar staan feiten in, die ik al wist. Maar er tussendoor staan de advertenties. Dat geeft een veel completer beeld.

De makelaar die zijn aanbod in enkele zinnen aanprijst. Niet meer dan een omschrijving van het aantal kamers, de tuin en een prijs. Geen foto. Advertenties van C&A en HEMA. Met getekende afbeeldingen. Bedrijven in de o ja-die-zijn-er-ook-al-niet-meer-categorie, zoals Kreymborg en V&D. En advertenties van bedrijven die je alleen uit de verhalen kent. Brons Textiel en supermarkten als DeGruyter en IFA. De personeelsadvertenties hadden ook al niet meer omvang dan dan enkele regels. De gewenste opleiding, werkervaring en persoonlijkheid. Dat was het wel.

In het weekend werd er nog gewoon gedanst in een zaal. Een hele pagina met advertenties. Elk dorp had wel zo'n gelegenheid. Niks discotheken, die bestonden blijkbaar nog niet, in 1972. En heel veel nieuws, dat nu al zo lang gewoon is, maar het toen nog niet was. De universiteit van Nijmegen krijgt een nieuwe centrale, waardoor er nu zonder tussenkomst van de telefoniste direct naar een medewerker gebeld kan worden. Een dorp in de polder wordt waarschijnlijk zeer binnenkort op de riolering aangesloten. Een brug over de rijksweg om het verkeer in betere banen te leiden. De TV gids vermeldt uitzendingen in zwart / wit en een enkele in kleur.

Contactadvertenties, discreet en met weinig details. Autodealers die hun merken en typen aanprijzen, die nu al lang niet meer bestaan en soms zelfs al zijn vergeten. Een Volkswagen 1300 dat is een Kever, die ken ik nog wel. En de Opel Kadett herken ik ook, al was het model dan totaal anders. Maar een Simca 1100 en een Opel Manta? Dat zijn auto's van voor mijn tijd, die ik enkel van plaatjes ken. Maar nu zie je ze gewoon letterlijk in de krant staan. Een krant met heel veel tekst, een enkele tekening en nauwelijks foto's. Toen een abonnement nog 98 gulden per jaar was.

Deze abonnee leest gemiddeld 3 kwartier per dag uw krant, aldus de advertentie van de Gelderlander zelf. Er viel ook heel wat in te lezen. Veel meer dan nu. Maar er was ook nog geen internet, in die tijd. Geen commerciële televisie, geen teletekst en slechts twee Nederlandse zenders, die pas 's avonds de lucht in gingen. Men moest het nieuws dus veel vaker uit de krant halen. De krant van toen. Of ze in andere provinciale archieven ook een kranten collectie hebben, weet ik niet. Maar een aanrader is het wel, wat mij betreft. Ik ben weer een stuk wijzer geworden.