29 september 2012

Goede raad

Dit is er weer zo eentje van voor de oorlog, waar nog over zoovele menschen wordt geschreven. En waar het voor ieder onzer hij zij groot of klein is, in plaats van voor ieder van ons, groot of klein.
Een ouderwetse spelling. Maakt het al meteen een stuk leuker, om door te bladeren.

De ondertitel luidt: geïllustreerde vraagbaak voor het huisgezin, samengesteld door practicus.
Waarbij practicus dan een synoniem is voor een redactie, bestaande uit een publiciste, een leerares aan het Haagsch Conservatorium, een oud redacteur van de Haagsche Post, een rechtsgeleerde, een letterkundig hoofdredacteur van het Weekblad "Vandaag", een leeraar Klein Seminarie en een Journalist. Alleen dat overzicht al, geeft aan dat het heel lang geleden is uitgegeven. Beroepen en tijdschriften, die al lang niet meer bestaan.

Het boek is opgedeeld in tien hoofdstukken en daarbinnen in trefwoorden. Die staan niet alfabetisch of systematisch gerangschikt, maar eerder willekeurig. Maakt het niet handig om iets in op te zoeken, maar misschien was dat de bedoeling van de redactie ook niet. Gelukkig staat er achterin dan wel een alphabetisch register, waarin alle trefwoorden zijn opgenomen. De lijst begint ook in dit geval weer met Aalbes - dit soort fruit kom je vaker als eerste woord in een handboek tegen - en eindigt met Zwemmende waren.

Het boek is in kolommen opgedeeld en het register verwijst dan ook naar de betreffende kolom waar het te vinden is. Wanneer je dan zo'n trefwoord terugzoekt, blijkt het weer niet per definitie een van de vetgedrukte trefwoorden te zijn, maar een woord dat, om een vakterm te gebruiken, freetext is gebruikt. Zwemmende waren bevindt zich dus 'ergens' in de kolom Goederenbeurs, voorafgegaan door Speculeeren en gevolgd door De bovenbouw. Kortom: lastig terugzoeken.

Tussen de tekst door staan een aantal zwart-wit foto's die op glanzend papier zijn afgedrukt, iets wat duur was, in die tijd. Elke foto heeft een onderschrift, wat ook weer prachtig proza oplevert: Een keuken van ideale indeeling en waarin niets ontbreekt, bijvoorbeeld, of De Amerikaansche wijze van tafeldekken: idividueele kleedjes onder de borden.

Op het register volgt nog een inhoudsopgave, waarin de tien hoofdstukken worden genoemd, met daarachter de verschillende thema's die er in worden behandeld. Maar dan weer niet uitputtend. Zo wordt het hoofdstuk Wij kennen andere menschen en weten met hen om te gaan gevolgd door de omschrijving: etiquette, feestjes, brieven, omgangsvormen, enz. Dat enzovoort blijkt het slot van elke omschrijving te zijn. Word je als lezer ook niet veel wijzer van.

Het boek eindigt met een reclame voor Kalzan. Het calcium natrium voedsel. Breng gezondheid in uw gezin. Kracht en gezondheid zijn de bron van harmonie en geluk. En zo gaat het nog een tijdje door in jaren dertig taal. Onder aan de advertentie staat een verwijzing naar hoofdstuk I in het boek: "Wij zijn menschen en houden lichaam en geest gezond".

Tot slot is er nog een reclame voor de K.N.A.C., ofwel de Koninklijke Nederlandsche Automobiel Club, aangezien de finantiëele voordeeelen van het lidmaatschap der K.N.A.C. het jaarlijksche contributiebedrag van fl. 25,- verre overtreffen, terwijl het entréegeld is afgeschaft. Zie ook hoofdstuk VII: "Wij ontspannen ons graag en doelmatig".

Het digitale boek der Nederlandse letteren heeft er nog scans en een ongecorrigeerd OCR bestand van opgenomen. Grappig.

Geen opmerkingen: