25 mei 2013

Andy's gouden stippen

De schrijfster wordt in de vakliteratuur wel de serieuze tegenhanger van Cissy van Marxveldt genoemd. Ze schreven hun boeken ook in dezelfde tijd. Al zijn die van A. M. Nachenius-Roegholt niet eindeloos herdrukt. Zelfs al een beetje vergeten. Ze waren dan ook een stuk serieuzer. En in veel van de verhalen sijpelt de crisis van de jaren dertig al door. De meisjes moeten al een baan zoeken, het is niet meer vanzelfsprekend dat vader ze wel onderhoudt en dat ze rustig thuis op een ideale huwelijkskandidaat kunnen wachten.

Bij Andy thuis gaat alles nog heel voorspoedig. Crisis is er niet. Of nog niet. Haar vader heeft een advocatenkantoor, broer Gilles is een boemelstudent en haar moeder is een dame met ingebeelde kwaaltjes. Zo eentje die voortdurend met migraine op de divan ligt, terwijl ze in huis niets hoeft te doen. Daar heeft het gezin een dienstbode voor, Neel, die uiteraard niet netjes Nederlands kan praten en met wie Andy - voluit Amande - prima op kan schieten. En dan is er nog een zusje, Nini - op zijn Frans uitgesproken, met de klemtoon op de tweede ni- dat in Brussel op kostschool zit, om een echte dame te worden.

Andy zit op de HBS, waar ze vriendinnen heeft. Een clubje, bestaande uit Puck, Lientje, Rie en zijzelf. Soms voegen zich er nog wat jongens aan toe. Jongens, die wat ouder zijn en al hebben 'leren chaufferen'. Met die vriendinnen filosofeert Andy over de liefde, maar ze wil zich vooralsnog niet binden, zo lang ze niet zeker weet, of het wel ware liefde is. Zoals Lientje dat heeft, met Niek.

Het hele verhaal door is Andy de ideale vriendin / zus / dochter. Ze slaat zich dapper door een blindedarmontsteking heen, helpt broer Gilles uit zijn moeilijkheden als hij gokschulden blijkt te hebben, bezoekt zelfstandig haar zusje als ze merkt dat die heimwee heeft. Ze is goed gezelschap voor haar opa, helemaal wanneer oma komt te sterven. En dan is er nog Onno Ferwerda. Zoon van een goede, veel jongere vriend van opa. Een Fries van geboorte, die Andy al haar hele leven kent.

En passant slaagt Andy ook nog even voor haar HBS examen en volgt er een vakantie naar Spa. Een ongekende luxe in die tijd. Hoe het met haar vriendinnen afloopt, wordt niet verder verteld. En wat Andy nu zelf na haar diploma precies gaat doen, is ook niet duidelijk. Ze is even huisdame voor haar opa geweest. En als ze het geluk met Onno heeft gevonden, weet hem er van te overtuigen haar grootvader op te volgen in de fabriek. Of Gilles van zijn gokschulden af is en zijn leven gaat beteren, lezen we ook niet. Wel dat Andy haar 'gouden stippen' heeft gevonden. Haar bestemming, haar levenspad, geïnspireerd op een preek van een dominee. Kerkelijk is Andy niet, maar die ene keer dat haar vriendin haar over heeft weten te halen met haar mee te gaan, heeft ze toch genoeg gehoord om mee verder te kunnen.

Andy is het voorbeeld voor alle meisjes van achttien uit de jaren dertig. Al weet ze als minderjarige scholiere wel heel veel voor elkaar te krijgen. Hoewel ze nog de leeftijd heeft van bonbons, thee en ijsjes met vriendinnen en nog zwoegt voor haar diploma, kan ze bergen verzetten. En ze krijgt het nog voor elkaar ook. Andy is een ideale hoofdpersoon uit een boek. Helemaal worden zo als zij, dat zullen de lezeresjes van toen wel nooit hebben bereikt. Maar als ze al een beetje op haar mochten lijken, zouden ze al heel blij zijn. Een droomwereld, die al in de jaren zestig niet meer bestond. En daarom ook niet meer is herdrukt.




Geen opmerkingen: