Ik kan koken

Een 'geïllustreerd handboek voor allen, die willen leren koken en de eisen van een goede keukeninrichting willen leren kennen', aldus de ondertitel van dit kloeke kookboek. De samenstelster was in eerste instantie H.M.S.J. de Holl, maar is nu naar bewerking opnieuw samengesteld door mevrouw P.J. Sarels van Rijn, 'directrice gemeentelijke industrie- en huishoudschool te Vlissingen.

Ik bezit de zeventiende, geheel herziene uitgave, uit 1957. In het voorwoord bij de zevende uitgave (1949) sluit 'P.J.S.v.R', zoals de ondertekening van de samenstelster luidt, af met de uitspraak, dat 'uitgeefster en schrijfster haar moeite rijkelijk beloond achten wanneer ook deze nieuwe uitgave vele goede kooksters oplevert, tot tevredenheid van de huisgenoten!'. Bij de achtste druk (1950) is 'voldaan aan de wens van velen om een kort overzicht te geven van de techniek van het "electrisch koken". De dertiende druk (1954) is 'verrijkt met acht grote gekleurde platen naar eigen kleuren-opnamen, waarbij aan de keerzijde recepten gegeven zijn, welke op de afgebeelde spijzen betrekking hebben.'

Die platen staan ook in mijn zeventiende, geheel herziene uitgave, samen met 'platen' van merken als Friese vlag - koffiemelk - en DRU - serveerschotels-. Er is een hoofstuk met een Historisch overzicht van kookkunst en tafelgewoonten. Over De voeding van de mens. De keuken en haar inrichting. Over het verschijnsel Twee huisvrouwen in een keuken - woningnood en dus is het vooral de huisvrouw die zich bij inwoning moet aanpassen -. Van Het bewaren van voedsel en ten slotte iets algemeens over Dekken en dienen.

Daarna volgen de recepten, in chronologische volgorde. Van voorgerechten, naar Soepen, Sausen, Vlees, Gevolgelte, Vis, Zuivelproducten, margarine, eieren en ten slotte de Nagerechten. Er is een groentenkalender, die aangeeft, welke gerechten in welk seizoen verkrijgbaar zijn, en een viskalender die hetzelfde doel heeft. Er zijn hoofstukken over Vruchten, Suiker en suikerwerken, Inmaak en Gebak. Iets over Dranken. Over Het samenstellen van een thé compet en borreltafel. Het boek sluit af met een Verklarende woordenlijst - alfabetisch geordend, van abricot tot Viande fumée en een Register. Ook alfabetisch, van Aal, gebakken tot Zwezerikragout.

Of het allemaal lekker is, wat er in staat, weet ik niet. De recepten heb ik nog nooit uitgeprobeerd. Gelezen heb ik het boek al wel. En me, zoals altijd verbaasd over dat verdwenen beroep van huisvrouw zijn. Koken en alles wat er bij hoort, in een naslagwerk annex handboek van 624 pagina's. Zou het nog worden uitgegeven? Vast niet.

Voor de huisvrouwen in spé of de pasgetrouwde huisvrouwen, die nog niet zo veel ervaring hadden verscheen in die tijd ook De kleine ik kan koken. Die heb ik ook. In drie verschillende versies. Wordt dus vervolgd.