23 november 2009

Joos van Heek vliegt uit


Het verschijnsel meisjesroman begon al een beetje uit de tijd te raken. Boeken waren vanaf de jaren zestig of voor kinderen, of voor volwassenen. Maar dan bleef je als uitgever met een aantal schrijvers zitten, die moeilijk te plaatsen waren. Daarvoor werd een nieuw genre bedacht: streekroman. Een roman waarvan de handeling zich afspeelt tegen de achtergrond van het leven in een bepaalde landstreek met name op het platteland, aldus wikipedia. Er wordt altijd een beetje neerbuigend over deze lectuur gesproken, maar het is nog altijd een veel-geleend genre in de bibliotheek. Want het leest gemakkelijk weg.

Ook deze van Max de Lange werd een streekroman. Het speelt zich af in Friesland en Noord Holland, waar Joos van Heek, op aandringen van haar oma, de zaak van haar vader een poos verlaat om hulp in de huishouding te worden. Ze komt terecht in het gezin van kapitein Egbert Royer en zijn vrouw. Vier kinderen hebben ze. Jan Jaap, Edith, Wilfred en Marlieske.

Er gebeurt niet veel opzienbarends. Nou ja, Douwe Ploegstra, uit haar geboortedorp, die toont belangstelling. En Joos leert in Noord Holland nieuwe mensen kennen, die de moeite waard zijn. Het onderwijzers echtpaar Steven en Bauk, met hun drie kinderen. Bauk komt net als Joos uit Friesland en ze sluiten direct vriendschap. Dan is er nog Frans van Popta, de huisvriend van Steven en Bauk. Hij is geen weduwnaar, maar, zo blijkt later, getrouwd met een vrouw die ongeneeslijk krankzinnig is. Een boom van een kerel, met een groot verdriet. Maar als Joos hoort hoe het werkelijk zit, is ze al lang verliefd op hem geworden. Ze moet hem vergeten, want hij is al getrouwd. En hoe kan dat beter dan met je geloof?

Vader Van Heek is zwijgend en zorgzaam, net zoals vader Berkhout in Goud Elsje. Zusje Ineke is een gemakkelijk lui 'vlindertje', dat het leven niet al te serieus neemt. En moeder Van Heek? Daar komt Joos niet uit. Wel weet ze, dat ze terug moet naar haar huis. Vader heeft haar nodig en zelf... zelf moet ze Frans zien te vergeten. Of dat lukt? Max de Lange schreef een vervolg. Maar daarover later meer.

'Joos van Heek vliegt uit' heeft geen illustraties, slechts een omslag. En daarvan wordt de illustrator niet eens vermeld. Maar zo te zien is het Reint de Jonge geweest. Minder mooi dan Rie Reinderhoff, minder glamour dan Hans Borrebach, minder treffend dan Herry Behrens, maar beter dan gemiddeld.

Geen opmerkingen: