Mijn rijbewijs behaalde ik pas na heel veel lessen, geld en tijd. Toen ik het eindelijk in mijn bezit had, en direct daarna een autootje voor mezelf aanschafte, kocht ik ook tevens wat tweedehands boeken over autorijden. Want die zijn er ook. Anders dan de theorieboeken met de plaatjes.
De ideale autorijder is er zo een. Geschreven door J.F. Basten, inspecteur van politie te Zwolle. Uitgegeven door Elsevier, in 1962. De ondertitel luidt: kijken, denken en rijden in een auto. Zulke boekjes waren nodig, want erg veilig waren auto's nog niet. Er waren geen veiligheidsgordels, en al helemaal niet achterin. Er waren nog geen airbags, geen ABS. Geen stuurbekrachtiging, geen cruisecontrol, geen TomTom. Er was gezond verstand en er was etiquette.
Met andere regels dan nu. Uitvaartstoeten hadden nog altijd voorrang. En voor een zwaar beladen handkar of bakfiets, alsmede voor ouden van dagen had je een morele voorrangsplicht. De stoel van de medepassagier werd nog suicide seat genoemd. De zelfmoordplaats, omdat je als voorbankpassagier maar moet afwachten wat er gebeurt.
De invloed der menselijke eigenschappen, waarover in hoofdstuk 5 wordt geschreven, is er vijftig jaar later nog wel. Emotionaliteit, bijvoorbeeld. Agressiviteit, handigheid of slaap. Iets over leeftijd en reactievermogen. Een oudere reageert minder snel dan een jongere, maar dit wordt volledig gecompenseerd door hun betere rijvermogen. Daar zat wat in. Maar of we er nu nog zo over denken...?
Een wapperende arm, als de koningin van Lombardije, om achteropkomend verkeer het signaal te geven, dat ze mogen passeren. Zat ook wat in. Vind ik ook nog iets voor nu. De agent illustreert zijn boekje met wat waargebeurde anekdotes. Over merkwaardige ongelukken en hoe ze hadden kunnen worden voorkomen.
Een aanrijding omdat de chauffeur in zijn dashboardkastje naar zijn sigaretten zocht. Een vader die de motor stationair liet lopen, zelf een boodschap ging doen, waarna zijn zoontje het stuur overnam en een botsing veroorzaakte. Een man die een ongeluk op zijn geweten had, omdat hij op de snelweg zijn remmen had willen testen.
J.F. Basten verwierf, aldus de achterflaptekst, grote bekendheid door zijn praatjes 'U en uw inspecteur' voor het radioprogramma 'Knipperlicht'. Het boek is deels aan deze uitzendingen te danken. En deels aan de wens van de auteur, om het aantal verkeersongelukken verder te beperken.
Ik heb nog nooit een ongeluk veroorzaakt en ik hoop, dat ik dat kan blijven zeggen. Maar ik ga toch eens op zoek naar wat fragmenten van dat programma. Het is van ver voor mijn tijd, maar ik zou het graag willen horen. Zoals ik ook graag dit soort boekjes lees.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten